Abako
La abako aperis ĉirkaŭ 5500 jaroj,
verŝajne en Mezopotamio kaj servis kiel maŝino por kunlabori en la kalkuloj.
Ĝenerale, estas farita de ligna kadro
kun transversaj metalfadenoj aŭ ŝnurojn, kiuj reprezentas pozician valoron
(unuo, deko, cento, milo, ktp).
Ĝis nun, la abako estas uzata kiel
ilo por instrui kalkulojn.
Ekzistas pluraj modeloj, tamen la
lignonajlo-abako estas tiu kun pli granda ebleco de movado de la partoj (eroj).
Materialo
Noto: Vi povas uzi iun ajn materialon kiu
taŭgas al vi. Donu preferon al materialoj kiuj povas trovi en la ĉiutaga vivo,
ekzemple: paperaj glasoj, guaĉo aŭ koloraj paperoj, koloraj bidoj, ktp, ekde ke
ili taŭgas al la rangaj aĝoj de infanoj. Konstrui la "abakon" el la
konataj materialoj estas ankaŭ luda aktiveco kaj pliigas la infanan intereson.
4 glasojn el papero;
20 bluaj bidoj;
20 ruĝaj bidoj,
20 flavaj bidoj;
20 verdaj bidoj;
Adhesive bendo;
Feltkrajonoj
20 ruĝaj bidoj,
20 flavaj bidoj;
20 verdaj bidoj;
Adhesive bendo;
Feltkrajonoj
Blua, ruĝa, flava kaj ruĝa guaĉo aŭ
koloraj paperoj.
Noto: Ĉi tiu
kvanto da materialo estas por ĉiu grupo.
Klarigoj
Paŝo post paŝo
1) Prenu la glasojn el papero, kaj
farbu ilin (blua, ruĝa, flava kaj verda koloroj);
2) Identigu ilin kun la literoj U
(unuo), D (deko), C (cento) kaj M (milo).
3) Montru al la infanoj la valoron de
ĉiuj koloraj cirkloj.
4) Klarigu al la infanoj, ke: unu
verda anstataŭtigas 10 ruĝajn rondojn, unu flava anstataŭtigas 10 verdajn
cirklojn, kaj 1 blua anstataŭtigas 10 flavajn cirklojn.
5) Dividu la klason je kvin grupoj da
infanoj kaj disdonu la materialon;
6) Petu al la klaso por reprezenti
kelkajn nombrojn kun ĉi tiu materialo, ekzemploj;
a) 13 = ?
b) 53 = ?
c) 111 = ?
ĉ) 1111 =?
7) Faru kelkajn aldonojn kaj demandi
ilin por solvi uzante la materialon. Klarigu ke por fari la operaciojn estas
necese meti unun parton samtempe.
Noto: Kiam la infanoj kompreni tiun
operacion, la instruisto povas pligrandigi la defiojn.
Adicio
a) 24 + 39 =?
Petu al la infanoj ke ili metu la
rilatajn cirklojn.
Demandu kio estis la rezulto, verŝajne
unu el la respondoj estos 50 kaj 13.
Memorigu la infanojn pri la interŝanĝa
regulo, tio estas, ke ĉiuj 10 cirkloj ni ŝangas por unu de alia koloro. Notu
kio estas la solvoj kiuj la infanojn donos al tiu problemo. Partoprenu la
strategiojn uzatajn.
Anstataŭigo de 10 ruĝaj cirkloj
(unuoj) por 1 verda cirklo (unuo).
La fina rezulto de la operacio ->
24 + 39 = 63
b) 76 + 47 =?
Parta rezulto: 13 ruĝaj cirkloj kaj 11 verdaj
cirkloj.
Anstataŭigo de 10 ruĝaj cirkloj por 1
verda cirklo.
Post la anstataŭigo estis tri ruĝaj cirkloj
kaj 12 verdaj cirkloj.
Anstataŭigo de 10 verdaj cirkloj por
1 flava cirklo.
La fina rezulto: 76 + 47 =
123 => reprezentita de 1 flava cirklo (cent); 2 verdaj cirkloj (dek) kaj tri
ruĝaj rondoj (unuo).
c) 67 + 38 = ?
Parta rezulto: 15 ruĝaj cirkloj kaj 9 verdaj
cirkloj.
Anstataŭtigo de 10 ruĝaj cirkloj por
1 verda cirklo.
Parta rezulto: 5 ruĝaj cirkloj kaj 10 verdaj
cirkloj.
Anstataŭtigo de 10 verdaj cirkloj por
1 flava cirklo.
Finrezulto: 67 + 38 = 105 => 1 flava cirklo
(cent), neniu verda cirklo (dek) kaj 5 ruĝaj rondoj (unuo).
Obs.: Klarigu al la gelernantoj por
ne forgesu la anstataŭtigan regulon. Substreku ke post la anstataŭtigo de la 10
verdaj cirkloj, ni havos neniun verdan cirklon, do tio estos reprezentata de la
nombro nulo.